Od czego się wzięły nazwy państw na świecie?

Wybierając się w podróż do nowego państwa, często bezrefleksyjnie używamy jego nazwy, nie zadając sobie pytań o ich głębsze znaczenia czy historie, które w sobie skrywa. Tymczasem wszystkie nazwy państw na świecie są na swój sposób wyjątkowe. Często też niosą ze sobą unikalną opowieść o jego kulturze, ale czasem też o tradycjach czy dziejach. A czasem jest to historia na tyle osobliwa, że żaden pisarz by takiej nie wymyślił. No bo w końcu najciekawsze scenariusze pisze samo życie, prawda?

Miedź czy Cyprys? Skąd nazwa Cypru?

Naszą wycieczkę dzięki której poznamy, jak powstawały nazwy państw zaczynamy nietypowo, bo przemierzając grupy i okresy Tablicy Mendelejewa. Na początek pod lupę weźmiemy Cypr. Mamy tutaj dwa podejścia do określenia pochodzenia jego nazwy i na koniec postaram się je połączyć w jedną, spójną koncepcję. Ta „odchemiczna” sugeruje, że Cypr pochodzi od znajdujących się na nim złoży miedzi (Ci którzy na chemii nie spali pewnie pamiętają, że miedź to po łacinie Cuprum). Cypr z kolei po grecku to Kypros, więc Cuprum = Kypros – słychać w tym jakąś melodię, prawda? Wspomniane złoża miedzi odkryto na Cyprze dawno, bo aż w 1500 roku p.n.e. No no, czy aby puzzle zaczynają się same układać…

A jak jeszcze zerkniemy na flagę Cypru, na której jak łatwo zauważyć Cypryjczycy w swojej inwencji twórczej umieścili kontur wyspy. Ale co istotne właśnie w miedzianym kolorze, więc jak widać miedź na Cyprze brzęczy w sercu mocno. Druga koncepcja odnośnie do nazwy Cypru wiąże się z wiecznie zielonym drzewem cyprysowym. Cyprysa równie łatwo jest tam spotkać jak ziemniaka na polskim talerzu. I ta teoria wydaje się słuszniejsza – najpierw był cyprys, który dał nazwę Cyprowi, a ten z kolei przyczynił się do nadania łacińskiej nazwy miedzianemu metalowi.

Od czego pochodzi nazwa Argentyna?

Na Tablicy Mendelejewa znajdziemy jednak jeszcze jeden metal związany z nazwą państwa. W tym jednak przypadku jest już jego faktyczną pochodną i mam na myśli srebro. Srebro czyli Argentum więc wiadomo że zajmiemy się teraz Argentyną. Rzecz rozbija się o legendę o tzw. Sierra la Plata czyli “górach pełnych srebra”, którymi mamiono żądnych bogactwa śmiałków. Nadzieje rosły jeszcze mocniej, gdy ich chciwym oczom ukazywano srebrne przedmioty wytwarzane przez tubylcze plemiona Indian. Poszukiwacze wyprawiali się więc w ich poszukiwaniu w górę rzek Parana i Urugwaj (tak, brawo za czujność, dla tych którzy wyłapali, że jest też taki kraj). Cel poszukiwaczy był jeden – dotrzeć do srebrnego górskiego pasma! Jednak prędzej niż później spotykał ich zawód, bo góry takie po prostu nie istnieją.

Niezwykłe nazwy państw na świecie - Dominika

Poznając nazwy państw na świecie pozostańmy po zachodniej stronie globu zwróćmy nasz wzrok na Karaiby, gdzie z morskiej toni wynurza się piękna Dominika. Oczywiście mowa tu o wyspie, mimo że na pewno niejednej Dominice kąpiącej się na Karaibach nie braknie powabu. Została ona odkryta przez Krzysztofa Kolumba w 1493 roku i jako że akurat dobił do jej dziewiczych brzegów w niedzielę, to zamiast szukać wymyślnych skojarzeń w celu nazwania wyspy, od razu ruszył zanurzyć się w jej uroki… Z łaciny niedziela to Dies Dominica i ot cała historia.

Większą kreatywnością popisali się tubylcy zamieszkujący Dominikę przed Kolumbem, bo dla nich była to ni mniej ni więcej Wai’tu Kubuli, co miało się tłumaczyć na “jej ciało jest długie”. Jeśli ktoś szuka copywriterów, to zdecydowanie powinien skłonić się ku Dominice, bo jak widać tam twórczy umysł czai się za każdym rogiem. Przykład? Proszę bardzo! Chociażby nazewnictwo zwierząt – jeden z gatunków tam zamieszkujących został nazwany kurczakiem górskim. Jeżeli jednak wyobrażacie sobie teraz jakiegoś koguta z łapkami przystosowanymi do wspinaczki, to muszę Was wyprowadzić z błędu. Kurczakiem górskim jest bowiem jedna z największych na świecie żab, której mięso, de facto, jest podobno bardzo smaczne.

Czad - nazwa państwa pełna paradoksów

Z Karaibów przenosimy się do Afryki, gdzie wyjątkowo ciekawa historia kryje się za pochodzeniem nazwy Czad. Państwo to swoją nazwę zaczerpnęło od jeziora o tej samej nazwie. No i co? To ma być ciekawe? Spokojnie, paradoksów tutaj nie brak. Po pierwsze samo Czad też coś musi przecież oznaczać i w lokalnym języku jest to “jezioro”. Wyobraźcie sobie że mamy w Polsce jezioro, które nazywa się po prostu jezioro i jest to na tyle istotny akwen, że daje nazwę państwu. Ale to nie koniec.

Państwo czerpiące nazwę od akwenu wodnego w rzeczywistości boryka się wielki problemem z suszą. Sporą część północnych obszarów tego kraju zajmuje Sahara, którą deszcz nawiedza przez cały rok tylko w śladowych ilościach – i na ten przykład w mieście Faya-Largeau średnioroczne opady wynoszą mniej niż 12 milimetrów (0,47 cala), a słońce świeci przez prawie 3800 godzin. Najlepiej problemy z suszą obrazuje sama duma państwa czyli jezioro Czad, które rokrocznie zmniejsza swoją powierzchnię. Wedle szacunków jeszcze w 1960 roku jego obszar wynosił nawet 26 tys. km², podczas gdy obecnie oscyluje koło 1,3 tys. km².

Papua Nowa Gwinea - najdziwniejsza nazwa państwa

To zestawienie nie miałoby sensu, jeśli rozgryzając nazwy państw na świecie nie wspomnielibyśmy o królowej w tej kategorii, czyli o Papui Nowej Gwinei. Rozgryźmy więc tę nazwę. Pierwszy człon czyli Papua pochodzi z języka melanezyjskiego i oznacza kędzierzawe włosy. To dziwi jednak wyłącznie do momentu, gdy zobaczymy typowego Papuasa. Jego głowę porasta istna dżungla włosów, często rudych, i głowę tę zaprząta istna obsesja właśnie na punkcie włosów. Ponoć Papuasi poświęcają mnóstwo czasu na układanie fryzury. I co ciekawe prędzej spotkamy w Papui czarnoskórego człowieka z naturalnymi blond włosami niż łysego. Serio, melanezyjczycy są posiadaczami allelu czyli wersji genu o nazwie TYRP1, który odpowiada za blond kolor. No okej, to wiemy już dlaczego Papua, ale co z tą Nową Gwineą. Wyobraź sobie, że hiszpańskim żeglarzom tubylcy niezwykle przypominali mieszkańców widzianych w Gwinei. Mowa tu o innym państwie i leżącym na innym kontynencie, bo w Afryce. To wyjaśnienie, to coś wspaniałego!

Pakistan - nazwa państwa wymyślona przez studenta

Na koniec jeszcze istna wisienka na torcie czyli Pakistan. Państwo, które niepodległość uzyskało dopiero w 1947 roku, a jeszcze przez 9 kolejnych lat było tzw. dominium brytyjskim, zdecydowanie potrzebowało więc nazwy. I co wtedy zrobić? Skąd się bierze nazwy dla Państw? To zadanie spadło na studenta Uniwersytetu Cambridge w Anglii, niejakiego Choudhary’ego Rahmata Aliego, który wraz z 3 kolegami uniósł ciężar chwili i wydał polityczny pamflet zatytułowany wzniośle “Teraz albo nigdy”, który wypełnił dumą serca Pakistańczyków (no w tamtej chwili jeszcze oficjalnie nie Pakistańczyków).

Ale żeby nie trzymać dłużej w niepewności – nazwa Pakistan choć nie krótka, jest w rzeczywistości skrótowcem regionów P jak Pendżab, A – Afganistan i K – Kaszmir i na koniec doklejono do tego „stan” typowe dla państw z tamtego regionu Azji, bo z perskiego stan to ojczyzna. Ale później zauważono również że samo słowo Pak z perskiego oznacza czysty, więc Pakistan byłby Krainą Czystości. A to dodatkowo zarysowuje piękniejsze tło dla tej nazwy.

Ta swoista podróż palcem po mapie nasuwa mi pewną myśl. Mianowicie wszystkie nazwy państw na świecie pokazują, że nie są nigdy dziełem przypadku, a na dodatek co nieco mówią nam o samych państwach. I ciut inaczej zwiedza się dane państwo, ciut inaczej się je przemierza, gdy znasz tę drobną pigułkę, jaką jest historia nadania mu nazwy. A jeżeli zaciekawił Cię ten temat, to kliknij tutaj, by przejść do bliźniaczego odcinka, rozgryzającego historie nadawania nazw państw europejskim.

Dotarcie przez Ciebie na sam spód tekstu, to dobry znak dla mnie, że udało mi się zaciekawić Twoją uwagę. Jeśli masz chęć, to będzie dla mnie niezwykłą przyjemnością, jeśli zaserwujesz mi wirtualną kawę. Z góry dzięki!

Sprawdź źródła

Od czego się wzięły nazwy państw na świecie?

Miedź czy Cyprys? Skąd nazwa Cypru?

Od czego pochodzi nazwa Argentyna?

Niezwykłe nazwy państw na świecie - Dominika

Czad - nazwa państwa pełna paradoksów

Papua Nowa Gwinea - najdziwniejsza nazwa państwa

Pakistan - nazwa państwa wymyślona przez studenta

Podobne artykuły

Maskotki olimpijskie – wybory, które wzbudziły kontrowersje

Od czego pochodzą nazwy miejscowości nad Bałtykiem?

Jakie choroby wywołuje kanibalizm?